دستگاه برج سقوط آزاد (Drop Tower): اوج هیجان در شهربازیها
آیا تا بهحال تجربه سقوط آزاد از ارتفاع را داشتهاید؟ دستگاه برج سقوط آزاد، یکی از هیجانانگیزترین و پرطرفدارترین تجهیزات شهربازیهاست که حس سقوط آزاد را بهصورت ایمن برای کاربران فراهم میکند. این دستگاه با طراحی منحصربهفرد و مکانیزم خاص خود، توانسته است جایگاه ویژهای در میان علاقهمندان به هیجان و آدرنالین پیدا کند.
تاریخچه برج سقوط آزاد در رشت
اولین نمونههای برج سقوط آزاد در دهه ۱۹۸۰ میلادی در اروپا و آمریکا معرفی شدند. با پیشرفت فناوری و افزایش تقاضا برای تجربههای هیجانی، این دستگاهها بهسرعت در شهربازیهای مختلف جهان گسترش یافتند. در ایران نیز، با توسعه شهربازیهای مدرن، برجهای سقوط آزاد بهعنوان یکی از جاذبههای اصلی معرفی شدند. در تاریخچه شهربازی رشت نیز ابتدا فقط یک دستگاه برج سقوط آزاد کوچک به نام جامپینگ در شهربازی قدس رشت قرار داشت و سپس بزرگترین دستگاه برج سقوط آزاد در لحظه نگارش این متن در قصربازی رشت قرار دارد که ۱۵ متر ارتفاع دارد.
مکانیزم عملکرد برج سقوط آزاد
دستگاه برج سقوط آزاد از یک برج بلند تشکیل شده است که کابین یا صندلیهایی برای نشستن کاربران دارد. پس از سوار شدن کاربران و بستن کمربندهای ایمنی، کابین بهآرامی به بالای برج منتقل میشود. در اوج ارتفاع، پس از یک مکث کوتاه، سیستم رهاسازی فعال شده و کابین با سرعت بالا به سمت پایین سقوط میکند. در انتهای مسیر، سیستم ترمز مغناطیسی یا هیدرولیکی باعث کاهش سرعت و توقف ایمن کابین میشود.
معرفی برج سقوط آزاد (Drop Tower)
برج قطره ای یا همان برج سقوط آزاد نوعی از سواری در شهربازی ها است که دارای ساختار برج مرکزی با یک یا چند کابین است. در یک پیکربندی معمولی مدرن، هر کابین حامل سواران به بالای برج بلند می شود و سپس رها می شود تا سقوط آزاد به سطح زمین بازگردد. این باعث ایجاد احساس بی وزنی و به دنبال آن کاهش سریع می شود. یک سیستم ترمز مغناطیسی، یا تغییری که به پیستون ها و فشار هوا متکی است، برای توقف کامل کابین استفاده می شود. برج های قطره ای می توانند از نظر ارتفاع و ظرفیت متفاوت باشند و برخی از مدل ها یا به صورت انبوه تولید می شوند یا سفارشی. ویژگیهای جدیدتر شامل کاین هایی است که در امتداد صفحه عمودی میچرخند، سواران را به گونهای کج میکنند که قبل از رها شدن کابین رو به زمین باشند. به عنوان مثال، Falcon's Fury در Busch Gardens Tampa Bay، یک برجی 335 فوتی (102 متری) است که سواران را به سمت زمین می چرخاند و سپس با نزدیک شدن کابین به پایان سقوط، سواران را به حالت عمودی برمی گرداند.
برج سقوط آزاد (Drop Tower) در رشت
در قصربازی رشت به عنوان تنها شهربازی سرپوشیده رشت همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید یک برج سقوط آزاد 12 نفره 15 متری قرار دارد. این برج سقوط آزاد در رشت فعلا و در لحظه نگارش این متن تنها دستگاه بلند برج سقوط آزاد رشت محسوب میشود. برخی از شرایط استفاده از این دستگاه به قرار زیر است:
- محدودیت سنی استفادهکنندگان این دستگاه بین ۱۵ تا ۴۵ سال تمام است.
- محدودیت قدی استفادهکنندگان این دستگاه بین ۱۵۰ تا ۱۸۵ سانتیمتر میباشد.
- محدودیت وزنی استفادهکنندگان این دستگاه بین ۵۰ تا ۷۵ کیلوگرم است.
- افراد دارای بیماریهای قلبی و عروقی، صرع، فشار خون، ترس از ارتفاع، حالت تهوع و سرگیجه به هیچ عنوان مجاز به استفاده از این دستگاه نیستند.
- استفاده افراد دارای بیماریهای عضلانی، مفصلی، ستون فقرات، کمردرد، گردن درد و کسانی که تحت درمان فیزیکی هستند ممنوع است.
- افراد دارای سابقه جراحی، شکستگی، پیچخوردگی، دررفتگی و مشکلات استخوانی و مفاصل مجاز به استفاده از دستگاه نیستند.
- خانمهای باردار اکیداً ممنوع از استفاده هستند.
- استفاده برای بانوانی که دارای پوشش چادر، مانتو بلند، دامن بلند و روسری شل میباشند ممنوع است.
- همراه داشتن هر گونه وسیله اضافی مانند تلفن همراه، دوربین، عینک، کلاه و… هنگام استفاده از دستگاه ممنوع است
- افرادی که از داروهای خاص، مسکن، مواد مخدر، مشروبات الکلی و… استفاده کردهاند ممنوعالورود میباشند.
- افراد دارای مشکلات روحی و روانی، ترس شدید، ضعف اعصاب، اوتیسم مجاز به استفاده نیستند.
- همراه داشتن اشیای قیمتی و پرتاب شونده مانند کلید، سکه، ساعت، موبایل، گردنبند، انگشتر، دستبند و… ممنوع میباشد.
- بستن کمربند ایمنی در طول سواری الزامی است.
- مصرف هرگونه مواد خوراکی نوشیدنی و اشامیدنی و آدامس در این دستگاه ممنوع است.
- افرادی که ترس از ارتفاع دارند مجاز به استفاده نیستند.
برخی ویژگی های برج سقوط آزاد (Drop Tower)
سرعت و ارتفاع، دو عنصری هستند که لرزه بر اندام افراد می اندازند. دستگاه سقوط آزاد DROP TOWER محصولی از کمپانی بین المللی IEPark به خوبی می تواند این هیجان را به افراد منتقل کند. ظرفیت یک مدل از این دستگاه در هر سقوط، ۱۶ نفر است و در یک ساعت میتواند تا ۳۲۰ نفر را جابجا کند. برج های با برند IEPark با استفاده از کابل های هیدرولیک و فولادی جدیدترین تکنولوژی طراحی شده اند. کوچکترین نسخه برج 3.7 متری است که برای هر مرکز خریدی ایده آل است. ظرفیت صندلی ها در نسخه ها یمختلف به ترتیب 4-8-10-12-16 نفره می باشد. این دستگاه همچنین برای مقاومت در برابر بادهای خارجی با سرعت 150 کیلومتر بر ساعت و ضربه های آنی 63 متر بر ثانیه به مدت 3 ثانیه طراحی شده است. ظرفیت ساعتی دستگاه های ۸ نفره معادل 120 نفر ساعت است.
دستگاه های سقوط آزاد مینی و کوچک
این دستگاه با ارتفاع و ظرفیت کم برای شهربازی های کوچک و حتی مراکز خرید مناسب است. دارای سواری یک صعود عمودی و سواری فرود برگشتی است. 4 متر به صورت عمودی و سپس با یک حرکت پرش پایین می آید. شامل گروه های اصلی زیر است: سازه های ثابت؛ حرکت (پنوماتیک)؛ فضایی که در آن سرنشینان مستقر میشوند (قابلیت 6 صندلی) و مسافران با یک نوار ایمن بسته هستند، سیستم کنترل (PLC) وضعیت و تمام حرکت را کنترل می کند.
ویژگیهای ایمنی دستگاه سقوط آزاد
ایمنی کاربران در دستگاه برج سقوط آزاد از اهمیت بالایی برخوردار است. برخی از ویژگیهای ایمنی این دستگاه عبارتاند از:
- کمربندهای ایمنی چندنقطهای: برای نگهداشتن کاربران در جای خود
- سیستم ترمز پیشرفته: برای کاهش سرعت و توقف نرم کابین
- سیستمهای کنترل الکترونیکی: برای نظارت بر عملکرد دستگاه و جلوگیری از بروز خطا
- بازرسیهای منظم: توسط تیمهای فنی برای اطمینان از سلامت دستگاه
تجربه کاربر در استفاده از برج سقوط آزاد
تجربه استفاده از برج سقوط آزاد، ترکیبی از هیجان، ترس و لذت است. کاربران ابتدا با صعود آرام به بالای برج، منظرهای پانورامیک از اطراف را مشاهده میکنند. سپس، با رهاسازی ناگهانی، حس بیوزنی و سقوط آزاد را تجربه میکنند که باعث افزایش آدرنالین و هیجان میشود. این تجربه برای بسیاری از افراد، بهیادماندنی و منحصربهفرد است.
مقایسه برج سقوط آزاد با سایر دستگاههای شهربازی
برج سقوط آزاد در مقایسه با سایر دستگاههای هیجانی مانند ترن هوایی یا چرخوفلک، تجربهای متفاوت ارائه میدهد. در حالی که ترن هوایی بیشتر بر سرعت و پیچوخم تمرکز دارد، برج سقوط آزاد حس سقوط عمودی و بیوزنی را به کاربران منتقل میکند. این تفاوت باعث شده است که هر دو دستگاه طرفداران خاص خود را داشته باشند.
نمونههای برجسته برج سقوط آزاد در ایران
در ایران، چندین شهربازی مجهز به برج سقوط آزاد هستند. برای مثال، شهربازی ارم سبز در تهران دارای یکی از مرتفعترین برجهای سقوط آزاد کشور است که ارتفاع آن به ۸۵ متر میرسد و از شرکت فان تایم آلمان خریداری شده است. این دستگاه با ظرفیت ۲۴ نفر و سرعت سقوط حدود ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت، تجربهای بینظیر برای بازدیدکنندگان فراهم میکند.
نکات نگهداری و بهرهبرداری از دستگاه برج سقط آزاد
برای مدیران شهربازیها، نگهداری و بهرهبرداری صحیح از دستگاه برج سقوط آزاد بسیار مهم است. برخی نکات کلیدی عبارتاند از:
- بازرسیهای روزانه: بررسی وضعیت فنی دستگاه قبل از شروع به کار
- آموزش کارکنان: اطمینان از آشنایی کامل اپراتورها با عملکرد و ایمنی دستگاه
- نگهداری منظم: تعویض قطعات فرسوده و روانکاری بخشهای متحرک نهتنها عمر مفید دستگاه را افزایش میدهد، بلکه از بروز خطرات احتمالی نیز جلوگیری میکند.
- پایش سیستمی: استفاده از نرمافزارهای پایش عملکرد دستگاه به مدیران اجازه میدهد که خطاهای احتمالی را قبل از وقوع شناسایی و رفع کنند.
- تهویه و محافظت در برابر شرایط جوی: اگر برج سقوط آزاد در فضای باز قرار دارد، لازم است در مقابل باران، نور مستقیم خورشید و رطوبت محافظت شود. پوششهای مقاوم و رنگهای صنعتی مخصوص، تأثیر زیادی در جلوگیری از پوسیدگی قطعات فلزی دارند.
- تهیه قطعات یدکی اورجینال: یکی از مشکلات رایج در بسیاری از شهربازیها، استفاده از قطعات غیراستاندارد یا تقلبی است. این کار نهتنها باعث خرابیهای مکرر میشود، بلکه میتواند جان کاربران را به خطر بیندازد.
- تست ماهانه سقوط: تستهای فنی دورهای که شامل شبیهسازی سقوط با مانکنهای وزندار است، به بررسی سلامت عملکرد ترمزها، کابلها و سیستم رهاسازی کمک میکند.
نتیجهگیری
اگر بخواهیم صادق باشیم، برج سقوط آزاد فقط یک دستگاه نیست؛ بلکه یک تجربهی تمامعیار از هیجان، ترس کنترلشده و اوج لذت است. این دستگاه، با فراهمکردن حس بیوزنی و سقوط در یک محیط کاملاً امن، نقش مهمی در جذابیت شهربازیها دارد. چه نوجوان باشید و دنبال بالا رفتن آدرنالین، چه بزرگسال و مشتاق تجربهای تازه، برج سقوط آزاد میتواند یکی از بهیادماندنیترین لحظات تفریحی شما را رقم بزند. مدیران شهربازیها نیز با رعایت اصول نگهداری، ایمنی و انتخاب برندهای معتبر میتوانند این هیجان را بهصورت پیوسته و بدون خطر در اختیار بازدیدکنندگان قرار دهند. در کنار همهی دستگاههای بازی و سرگرمی، برج سقوط آزاد همیشه ستارهی میدان است؛ دستگاهی که جیغ میگیرد، آدرنالین میسازد و خاطره میآفریند!
سوالات متداول
برج سقوط آزاد تا چه ارتفاعی میتواند بالا برود؟
معمولاً برجهای سقوط آزاد بین ۳۰ تا ۱۰۰ متر ارتفاع دارند، اما نمونههایی با ارتفاع بیش از ۱۲۰ متر نیز در دنیا وجود دارد.
آیا استفاده از برج سقوط آزاد برای همه سنین مجاز است؟
خیر. معمولاً استفاده از این دستگاه برای افراد زیر ۱۲ سال، بانوان باردار، افراد با بیماری قلبی یا مشکلات ستون فقرات ممنوع است. محدودیتهای سنی و فیزیکی در ابتدای صف دستگاه مشخص شدهاند.
آیا امکان بروز حادثه در برج سقوط آزاد وجود دارد؟
در صورت رعایت تمامی استانداردهای ایمنی، احتمال بروز حادثه تقریباً صفر است. با این حال، مانند هر وسیلهی مکانیکی، سرویس و بازرسی منظم ضروری است.
چه زمانی استفاده از برج سقوط آزاد بیشتر پیشنهاد میشود؟
اگر میخواهید نهایت لذت را ببرید، پیشنهاد میشود بعد از گرمکردن بدن با دستگاههای سادهتر مانند چرخوفلک یا سینمای ۵ بعدی، سراغ این دستگاه بروید. استفاده از آن در شروع برنامهی تفریحی ممکن است کمی اضطرابآور باشد.
آیا استفاده از برج سقوط آزاد در شب متفاوت از روز است؟
قطعاً بله! در شب، نورپردازی دستگاه، منظرهی شهربازی از ارتفاع، و سکوت نسبی محیط، تجربهای کاملاً متفاوت و حتی هیجانانگیزتر را رقم میزند.